Παιδικοί φόβοι και φοβίες: Πότε πρέπει να ανησυχήσουμε για όσα φοβάται το παιδί;

Παιδικοί φόβοι και φοβίες: Πότε πρέπει να ανησυχήσουμε για όσα φοβάται το παιδί;

Το αίσθημα του φόβου αποτελεί για όλους τους ανθρώπους ένα σημαντικό αίσθημα επιβίωσης. Τις περισσότερες φορές στη ζωή μας νιώθουμε φόβο ή ανησυχία, όταν θεωρούμε πως κάτι δεν θα πάει καλά ή αμφιβάλλουμε για μια κατάσταση ή έναν άνθρωπο.

Φόβοι στα διάφορα ηλικιακά στάδια:

Το συναίσθημα του φόβου αρχίζει να αναπτύσσεται, συνειδητά, μετά την ηλικία των δύο ετών, καθώς το παιδί αρχίζει να αντιλαμβάνεται τον εαυτό του ως ξεχωριστή προσωπικότητα και συνειδητοποιεί τι μπορεί να κάνει και πού χρειάζεται βοήθεια από κάποιον ενήλικα.

Οι φόβοι που αναπτύσσονται με το πέρας της ηλικίας:

• Φόβος αποχωρισμού: Καθώς το παιδί ανεξαρτητοποιείται, πολλές φορές φοβάται να απαγκιστρωθεί από τον ενήλικα.
• Φόβος για το σκοτάδι: Το παιδί δυσκολεύεται να νιώσει ασφάλεια σε σκοτεινά μέρη ή να κοιμηθεί χωρίς τη συνοδεία ενηλίκου (από ενός έτους έως τριών ετών).
• Φόβοι για φαντάσματα ή τέρατα: Το παιδί δεν είναι ακόμη σε θέση να ξεχωρίσει τη λογική από τη φαντασία, και γι’ αυτό φοβάται μη πραγματικά πρόσωπα ή ήρωες κινούμενων σχεδίων (από τριών ετών έως πέντε ετών).
• Φόβος της ασθένειας ή του θανάτου: Μετά την ηλικία των 5 ετών το παιδί αρχίζει να έχει απορίες σχετικά με την ασθένεια ή τον θάνατο. Γύρω στα οχτώ έτη αρχίζει να ανησυχεί για την πιθανή ασθένεια ή τον θάνατο δικών του προσώπων.
• Φόβος της απόρριψης: Κατά τη σχολική ηλικία τα παιδιά ανησυχούν, πολλές φορές, για το αν ταιριάζουν στην ομάδα, αν διαφέρουν και πόσο αρεστά είναι.
• Φόβος που συνεχίζεται και κατά την εφηβική ηλικία σε πολλές περιπτώσεις.

Πότε οι φόβοι μετατρέπονται σε φοβίες

Σε κάποιες περιπτώσεις ένας φυσιολογικός φόβος ή μια ανησυχία μπορεί να δημιουργήσει εμμονή στο παιδί και να μην το αφήνει να ηρεμήσει.

"Ο φόβος αποτελεί μία φυσιολογική αντίδραση σε έναν επικείμενο κίνδυνο. Η φοβία, ωστόσο, αναφέρεται στην κλινική κατάσταση κατά την οποία το άτομο νιώθει έναν παράλογο φόβο πως κάτι κακό θα του συμβεί."

Η παιδική φοβία αφορά, συνήθως, σε έναν έντονο, σε ισχύ και διάρκεια, παράλογο φόβο για έναν χώρο, μια κατάσταση, ένα αντικείμενο ή μια δραστηριότητα. Ως αποτέλεσμά της το παιδί παρουσιάζει κάποια συγκεκριμένα συμπτώματα και συμπεριφορές:

• έντονη εφίδρωση,
• πόνους στο στομάχι,
• ζαλάδες,
• εμετούς,
• πονοκέφαλους,
• διαταραχές στον ύπνο,
• νυχτερινή ενούρηση,
• αποφυγή δραστηριοτήτων,
• παλινδρόμηση σε προηγούμενα στάδια ανάπτυξης,
• απομόνωση,
• εμμονή με τον φόβο,
• μείωση της λειτουργικότητάς του.

Όλα αυτά αποτελούν ενδείξεις πως κάτι σημαντικό συμβαίνει στο παιδί, και οι παραπάνω εκδηλώσεις αποτελούν έκκληση για βοήθεια.

Αντιμετώπιση των φοβιών

• Μην αγνοείτε τους φόβους και τη συμπεριφορά του παιδιού.
• Μη χλευάζετε ή θεωρείτε μη σημαντικό αυτό που αισθάνεται το παιδί.
• Μη λέτε ψέματα σχετικά με τους φόβους του παιδιού. Εξηγήστε, εξολοκλήρου, τη διαδικασία και δείξτε του ότι είστε εκεί γι’ αυτό.
• Δημιουργήστε ένα κλίμα εμπιστοσύνης, όπου το παιδί θα μπορεί να μιλά ελεύθερα γι’ αυτό που νιώθει.
• Μη μεταβιβάζετε τους δικούς σας φόβους.
• Μην πιέζετε το παιδί να βρεθεί σε συνθήκες που του προκαλούν φοβία.

Συμβουλευτείτε, πάντα, έναν ειδικό για την ομαλότερη εξέλιξη των καταστάσεων, ώστε να μπορέσετε να βοηθήσετε το παιδί να αντιμετωπίσει τη φοβία του.

Είναι σημαντικό να γνωρίζετε πως δεν είναι πάντα εύκολο να βοηθήσουμε τους άλλους να αντιμετωπίσουν όσα φοβούνται, αν πρώτα δεν βοηθήσουμε τον εαυτό μας.

Πηγή: Miss or Madam